मान्छे खोजीको नियात्रा

शिव प्रकाश

मान्छे - मान्छे देखिने
मान्छेको यो संसारमा
मान्छे नै नभेटेपछि
मान्छे खोजीको यात्रामा हिडेको छु
मान्छे खोजीको मेरो यात्रामा
मान्छे खोज्दै जाँदा
अचानक केही घडीयाल गोहीहरु भेटिए
रक्ताम्य दहमा आहल खेलेर
उग्राइहरेका साह्रै घिनलाग्दा ती गोहीहरु
सन्तप्त समवेत स्वरहरुमा
मान्छेका समवेदना गाउदै
आँशु चुहाएर भनिरेका थिए ?
हामी मान्छे हौ, असल मान्छे हौं ।

यात्राको फड्को मार्दै जाँदा
कङ्कालको जङ्ल रोप्ने
हुँडार र ब्वाँसाहरु
समाधिस्थ मुद्रामा चिहानहरुमाथि
मलिन भावमा शान्तिको कामना गरिरहेका भेटिए
मान्छे चिथोरेर थाकेका ती हुँडार र ब्वाँसाहरु
शोक गाउदै भनिरहेका थिए ?
हामी मान्छे हौ, असल मान्छे हौं ।

यात्राको बाटो काट्दै जाँदा
हाडमासुका पर्खालले ठडिएका
खुनपसिनाका रङ्गहरुले पोतिएका
छालाका पर्दाहरुले सजिएका
डरलाग्दा दरवारभित्र
एकहूल हिस्रक बाघहरु भेटिए
निरपेक्ष सन्यासी वस्त्रमा
अहिंसाको अभियनमा
मावनताको गीत गाउदै
ती बाघहरु भनिरेका थिए ?
हामी मान्छे हौ, असल मान्छे हौं ।

नियात्राको साँघु तर्दै जाँदा
निर्जन वस्तीका बीचबीचमा
सुकेका ठाडा नाङ्गा रुखहरुमा
सन्तसाधू भेषमा केही गिद्धहरु भेटिए,
भरखर वध गरिएको मान्छेको आलो मासुले नपुगेर
सिनो लुछेर अघाएका ती गिद्धहरु
निराहार ब्रत बसेजस्तो ध्यानमग्न मुद्रामा
निष्ठा र धर्मका वाणी ओकल्दै भनिरहेका थिए ?
हामी मान्छे हौं, असल मान्छे हौं ।

यात्राको नेटो काट्दै जाँदा
गाउँवस्ती फाँडेर
पोथ्रापोथ्रामा लुकेर बसेका
चोरचाण्डाल स्यालहरु
देवस्थलका पाटीपौवामा पलेटी कसेर बसेका भेटिए
जिउँदा प्राणले नअधाएर
चिहान उधिन्ने चण्ड ती स्यालहरु
सदाचारका शङ्ख फुक्दै भनिरेका थिए ?
हामी मान्छे हौं, असल मान्छे हौं ।

बुद्ध मान्छे हुन् भन्ने सुनेको थिए
तिनै मान्छे बुद्ध खोज्दै जाँदा
मान्छे खोजीको यात्रामा भेटिएका
गोहीहरु, हुँडार र ब्वाँसाहरु
बाघहरु, गिद्ध र स्यालहरु मान्छे हुन् भने
मान्छे के हुन् ?
अहिले म आफैंलाई सोधिरेछु
आफैंभित्र म अहिले एउटा मान्छे खोजिरहेछु
मभित्र मान्छे छ कि छैन ?
म आफैं दुबिधामा परिरहेछु !

----------
हरैंचा - मोरङ / हाल - बोष्टन / अमेरिका ।जूलाई २३, २००७ ।